İNDİRİM İSTİSNA VE İADE UYGULAMALARI

Maliye Bakanlığı Tarafından 18 Kasım 2005 Tarihli 25997 Sayılı Resmi Gazetede
Özel İletişim Vergisi 1 Nolu Genel Tebliği Yayınlanmış olup:

1-İndirim

2-İstisna Uygulaması

3-İade Uygulaması

4-Yeni Özel İletişim Vergisi Beyannameleri

Özel İletişim Vergisi Genel Tebliği
Seri No: 1
    6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesi ile bazı haberleşme hizmetleri özel iletişim vergisinin kapsamına alınmıştır. Verginin mükellefi, 406 sayılı Kanun uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev ve imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerdir. Verginin matrahı katma değer vergisi matrahını teşkil eden unsurlardan oluşmaktadır.
    Öte yandan, sözü edilen 39 uncu maddenin 5 inci fıkrasında, maddede hüküm bulunmayan hallerde 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
    Bu hüküm çerçevesinde, özel iletişim vergisinde indirim, istisna ve iade uygulamasına ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
    1. İndirim
    Özel iletişim vergisi mükelleflerinin bu vergiye tabi hizmetleri dolayısıyla yüklendikleri özel iletişim vergisi, bu vergiye ait beyannamede indirim konusu yapılabilecektir. İndirim hakkı aşağıdaki şekilde kullanılacaktır.
    1.1. Özel iletişim vergisine tabi işlemlerde doğrudan kullanılan hizmetlere ait özel iletişim vergisi indirim konusu yapılabilecektir.
    Örnek :
    (A) işletmecisi Telekomünikasyon Kurumundan genel izin almak suretiyle internet hizmeti sunmaktadır. (A), bu hizmeti aynı Kurumla imtiyaz sözleşmesi imzalamak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten (B) firmasından hat kiralamak suretiyle yürütmektedir. (A)’ nın internet hizmeti ve (B)’ nin hat kiralama hizmeti özel iletişim vergisine tabidir.  (A), hat kiralama hizmeti ile ilgili faturada gösterilen özel iletişim vergisini bu vergiye ait beyannamede indirim konusu yapabilecektir.
    Öte yandan (A), adına kayıtlı sabit ve mobil telefonları ile ilgili haberleşme hizmetlerini de doğrudan özel iletişim vergisi mükelleflerinden almakta ve firma adına düzenlenen faturalarda özel iletişim vergisi ayrıca gösterilmektedir. Ancak, bu haberleşme hizmeti, internet hizmetinin meydana getirilmesi ile doğrudan ilgili olmadığından telefon kullanımı nedeniyle düzenlenen faturalarda gösterilen özel iletişim vergisi indirim konusu yapılamayacaktır.
    1.2.  Özel iletişim vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için hizmetin doğrudan özel iletişim vergisi mükelleflerinden satın alınması, hizmet faturasında özel iletişim vergisinin ayrıca gösterilmesi, faturanın işletme adına düzenlenmesi ve takvim yılı aşılmamak şartıyla kanuni defterlere kaydedilmesi gerekmektedir. Özel iletişim vergisi mükelleflerinden satın alınmayan hizmetlerin bünyesine önceki aşamalarda giren vergi tutarlarının indirim konusu yapılması mümkün değildir.
    1.3. Özel iletişim vergisi, sadece bu vergiye ait beyannamede indirim konusu yapılabilecektir. Bu verginin, katma değer vergisi veya başka bir vergiye ait beyannameye indirim olarak ithal edilmesi mümkün değildir.
    1.4. İlgili dönemde indirim ve iade yoluyla telafi edilemeyen özel iletişim vergisi tutarları özel iletişim vergisi beyannamesinin "Sonraki Döneme Devreden ÖİV" satırına (26. satır) yazılacaktır.
    1.5. Defter kayıtlarında, indirim hakkı tanınan özel iletişim vergisi tutarlarını gösteren hesapların kullanılması, bu hesapların, ilgili dönemde indirim yoluyla telafi edilemeyip sonraki dönemlere devreden vergi tutarlarının izlenmesine de imkan verecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
    2. İstisna Uygulaması
    Katma Değer Vergisi Kanununda yer alan istisnalar, prensip olarak, özel iletişim vergisi bakımından da geçerlidir. Ancak, katma değer vergisinin çok safhalı, özel iletişim vergisinin tek safhalı olması, özel iletişim vergisinin teslim işlemlerinde uygulanmaması ve iki vergi arasındaki mahiyet ve yapı farklılıkları Katma Değer Vergisi Kanunundaki bazı istisnaların özel iletişim vergisinde uygulanmasına imkan vermemektedir. Bu nedenle, istisna kapsamında işlem yapmak isteyen özel iletişim vergisi mükelleflerinin Sirküler veya Genel Tebliğlerde istisna kapsamına girdiği açıkça belirtilmeyen işlemler hakkında Gelir İdaresi Başkanlığından görüş almaları gerekmektedir.
    İstisna kapsamına giren işlemler dolayısıyla düzenlenen faturalarda özel iletişim vergisi hesaplanmayacaktır. Bu faturada ayrıca, "6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun …. nci maddesi hükmü gereğince özel iletişim vergisi hesaplanmamıştır."  açıklamasına yer verilecektir. Üç nokta ile gösterilen boşluğa istisnanın düzenlendiği Katma Değer Vergisi Kanunundaki madde numarası (varsa fıkra ve bent de belirtilerek) yazılacaktır.
    İstisna uygulamasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30/a ve 32 nci maddelerinde yer alan hükümlerin göz önünde tutulması gerekmektedir. 3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde sayılmayan istisnalar "kısmi istisna" mahiyetindedir. Bu işlemlerin bünyesine giren özel iletişim vergisi tutarları indirim konusu yapılamayacaktır. 32 nci maddede sayılan ve "tam istisna" kapsamına giren işlemler ile ilgili olarak yüklenilen özel iletişim vergisi tutarları ise indirim konusu yapılabilecek, indirim yoluyla telafi edilemeyen kısım nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.
    Özel iletişim vergisi mükelleflerinin defter kayıtlarını, tam ve kısmi istisna kapsamındaki işlemlerin izlenmesine imkan verecek şekilde düzenlemeleri gerekmektedir.
    3. İade Uygulaması
    Katma Değer Vergisi Kanununun 32 nci maddesinde sayılan işlemlerin meydana gelmesi ile doğrudan ilgili hizmetler dolayısıyla yüklenilen ve bu Tebliğin (1.) bölümündeki açıklamalar çerçevesinde indirim konusu yapılan özel iletişim vergisinin indirim yoluyla telafi edilemeyen kısmı, aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde mükellefin talebi üzerine nakden veya kendi vergi borçlarına mahsuben iade edilebilecektir.
    3.1. İade tutarının belirlenmesinde aşağıdaki hususlar göz önünde tutulacaktır.
    -İade tutarı öncelikle, istisna kapsamına giren işlemin meydana gelmesi ile doğrudan ilgili hizmet alışları üzerinden hesaplanan özel iletişim vergisi ile sınırlıdır. İndirim hakkı tanınsa dahi, istisna kapsamındaki işlemle doğrudan ilgili olmayan özel iletişim vergisi tutarları iade hesabına dahil edilmeyecek, indirim hesaplarında muhafaza edilecektir.
    – İade tutarı, istisna kapsamındaki işlem bedeli üzerinden, işlemin tabi olduğu özel iletişim vergisi oranına göre hesaplanan tutardan fazla olamayacaktır.
    – Bu şekilde hesaplanan tutar, ilgili dönem beyannamesinin (23-20) satırları farkıyla karşılaştırılacak ve küçük olan rakam "İade Edilecek ÖİV" satırına (24. satır) dahil edilecektir.
    -Hesaplanan iade tutarı, iadenin talep edildiği dönem beyannamesinin 26. satırındaki parantez içi açıklamaya uygun olarak indirim hesaplarından çıkarılacaktır.
    3.2. İade talebi bir dilekçe ile yapılacak, dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir:
    -İstisna kapsamındaki işlemle ilgili satış faturalarının dökümünü gösteren liste.
    -İstisna kapsamındaki işlemin meydana gelmesi ile doğrudan ilgili özel iletişim vergisine tabi hizmet alışlarına ait faturaların dökümünü gösteren liste.
    -İade tutarının hesabını gösteren tablo.
    -İstisna kapsamındaki işlemle ilgili katma değer vergisi iadesi için ibrazı istenen diğer belgeler.
    3.3. Mükelleflerin kendi vergi borçları için yapacakları mahsup taleplerinin 1.000 YTL’yi aşmayan kısmı, yukarıdaki belgelerin tamamlanması halinde teminat ve inceleme raporu aranılmaksızın yerine getirilecektir. Kendi vergi borçlarına mahsup taleplerinin 1.000 YTL’yi aşması halinde, aşan kısım kadar banka teminat mektubu karşılığında ve yukarıdaki belgelerin tamamlandığı tarih itibariyle mahsup talebi yerine getirilecek, teminat yeminli mali müşavir tasdik raporu veya vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.
    Mükelleflerin nakden iade talepleri, yukarıdaki belgelerin tamamlanmış olması şartıyla, talep tutarı kadar banka teminat mektubu karşılığında yerine getirilecek, teminat yeminli mali müşavir tasdik raporu veya vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.
    Özel iletişim vergisi iadeleri için ibraz edilecek yeminli mali müşavir tasdik raporlarında, katma değer vergisi ihracat istisnasından doğan iade taleplerindeki  limitler geçerli olacaktır.
    3.4. Bu Tebliğin yayımından önceki dönemlere ait nakden veya kendi vergi borcuna mahsup talepleri münhasıran yeminli mali müşavir tasdik raporu veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilecektir.
    İade, en erken 2005/Kasım, en geç 2006/Şubat dönemine ait özel iletişim vergisi beyannamesi ile talep edilecektir. İade için düzenlenecek raporlarda aşağıdaki hususlar yer alacaktır:
    – Raporlar, istisna kapsamına giren ilk işlemin yapıldığı dönem ile 2005/Ekim dönemi (bu dönem dahil) arasındaki dönemlere ilişkin toplam iade tutarı için düzenlenecektir. 2005/Kasım ve izleyen dönemlere ait iade talepleri yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecek, geçmiş dönemlere ait iade hesabına dahil edilmeyecektir.
    – Bu Tebliğin yayımından önceki dönemlere ait iade tutarlarının belirlenmesi ile ilgili raporlar düzenlenirken, her bir döneme ait özel iletişim vergisi beyannameleri, bu Tebliğin (3.1) bölümündeki açıklamalara göre iade tutarını gösterecek şekilde yeniden tanzim edilecektir. Bu düzenleme sırasında iade olarak hesaplanan tutarların indirim satırlarından düşüleceği tabiidir.
    – Yeniden düzenlenen beyannamelerde yer alan "İade Edilecek ÖİV", "Ödenmesi Gereken ÖİV" ve "Sonraki Döneme Devreden ÖİV" satırları dönemler halinde bir tabloda gösterilecek ve toplam iade tutarı belirlenecektir.
    Yeniden düzenlenen beyannamelerin vergi dairesine düzeltme beyannamesi olarak verilmesine gerek yoktur. Beyannamelerin yeniden tanzim edilmesinin amacı  raporlarda yer alacak iade hesabına ilişkin tablonun oluşturulmasıdır.
    – Bu şekilde hesaplanacak iade tutarının (2005/Kasım-2006/Şubat) arasındaki herhangi bir döneme ilişkin beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir. Beyan yapılırken bu iade tutarı, varsa o döneme ilişkin iade tutarı ile toplanacak, bu toplam (23-20) satırları farkı ile karşılaştırılacak, küçük olan o dönemdeki "İade Edilecek ÖİV" satırına yazılacaktır.
    3.5. iade taleplerinin yerine getirilmesinde 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (II. Özel Esaslar) başlıklı bölümünde yer alan düzenlemeler göz önünde bulundurulacaktır.
    4. Yeni Özel İletişim Vergisi Beyannameleri
    Özel iletişim vergisi beyannamesi iade işlemine imkan verecek şekilde yeniden düzenlenmiştir. Bu beyannamenin örneği (www.gelirler.gov.tr) internet adresinde yer almaktadır. Yeni özel iletişim vergisi beyannamesi 2005/Kasım döneminden itibaren kullanılmaya başlanacaktır. Beyannamenin doldurulmasıyla ilgili aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
    4.1. Yeni özel iletişim vergisi beyannamesinin ilk 20 satırı önceki beyannamede olduğu gibi düzenlenecektir.
    4.2. Beyannamenin 21. satırına bir önceki dönem beyannamesinin 26. satırındaki tutar yazılacaktır. Ancak, yeni özel iletişim vergisi beyannamesinin kullanılmaya başlanacağı 2005/Kasım döneminde beyannamenin 21. satırına 2005/Ekim döneminde varsa indirilecek ÖİV satırındaki tutarın bu dönem itibariyle indirim yoluyla telafi edilemeyen kısmı yazılacaktır.
    4.3. Beyannamenin 22. satırına o dönemdeki hizmet alışlarına ait ve bu Tebliğin "1. İndirim" bölümündeki açıklamalara göre belirlenecek "İndirilecek ÖİV" tutarı yazılacaktır.
    4.4. Beyannamenin 24. satırına Tebliğin (3.1.) bölümündeki açıklamalara uygun olarak belirlenecek iade tutarı yazılacaktır.
    Tebliğ olunur.