İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI BİTİŞİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Pandemiyle birlikte İş Kanunu’na eklenen geçici onuncu madde ile işten çıkarma yasağı getirilmişti. Bu
yasak daha sonra gelişmelere göre uzatılmış ve son tarih olarak da 30 Haziran 2021
açıklanmıştı. Fesih yasağının yani işten çıkartma yasağının olması işverenler açısından bazı
olumsuz durumlar oluşturacağı için yasa koyucu burada işverene tek taraflı ücretsiz izne
gönderme hakkı da tanımıştı.
İşten çıkarma yasağı öncesi yasa gereği ücretsiz izin tek taraflı olamazken burada işveren ve işçinin
karşılıklı rızası aranmaktaydı. Ancak bu dönemde işten çıkarma yasağı olduğu için bu hak geçici olarak
tanındı. Bu durumda çalışanlar mağduriyet yaşayacağı için bu kez yasa koyucu nakdi ücret
desteğini getirerek ücretsiz izinde olan çalışanlara karşılıksız maaş ödenmesine karar verdi. Bu
sayede işveren işçiyi işten çıkartamadı ama ücretsiz izne yollayabildi, işçi de ücretsiz izindeyken
nakdi ücret desteğinden yararlandı.
30 Haziran itibariyle işten çıkarma yasağı ve dolayısıyla tek taraflı ücretsiz izne gönderme hakkı veren
geçici onuncu madde hükümleri ortadan kalktı. Yeni bir uzatma kararı alınmadığı için bu tarihten
sonra artık normal düzene geçildi. Bu durumda işten çıkartma uygulaması da eskisi gibi yasalar
çerçevesinde gerçekleşecek.
Yine işçiler kendi istek ve kusurları dışında çıkartılırlarsa kıdem tazminatlarını yasanın çizdiği
çerçeve dahilinde alacaklar. Ücretsiz izin uygulaması da yine İş Kanunu’nda tarif edildiği gibi
yapılacak.
30 Haziran’dan sonra yapılacak işten çıkartmalarda da işverenlerin çok dikkatli olması
gerekmektedir. Sebepsiz yapılan işten çıkartmalarda mutlaka işçinin tazminatı tam ve
zamanında ödenmelidir. Bu şekilde ödenmeyen tazminatlar için işçilerin yasal süresi içinde
arabulucuya gitme hakları bulunmaktadır. Sadece ekonomik sıkıntılar gerekçe gösterilerek
yapılan işten çıkartmalar sebepsiz sayılacaktır. İşçiler açısından da 1475 sayılı yasanın 14.
Maddesinde sayılan istisnalar dışında istifa etmek suretiyle ayrılmakta tazminat hakkı
vermemektedir. Bu yüzden istifa ederken bunlara dikkat etmek gerekmektedir.
Bu dönemde yapılan çıkışların fesih yasağı 30 Haziran’ı da kapsadığından 1 Temmuz’da
yapılmasına dikkat edilmelidir. Burada dikkat edilecek bir diğer konu çıkışların temmuz ayında
yapılmasından ötürü kıdem tazminatı tavanının da temmuz ayında belirlenen tavana uygun
olmasıdır.