G E N E L G E 2008 – 79
1- Genel Açıklamalar:
Bilindiği gibi, 19/8/2008 tarihli ve 26972 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5797 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi ile, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununa geçici 25 inci madde eklenmiş olup, anılan maddede;
“(1) 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamına giren borçları anılan madde
hükümlerine göre yapılandırılmamış olan işveren ve sigortalıların, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren yirmi gün içinde yazılı olarak Kuruma başvurmaları kaydıyla, söz konusu madde
kapsamına giren borçları bu maddede belirtilen şartlarla peşin veya oniki aya kadar taksitler
halinde ödenir.
(2) Peşin ödeme yolunun tercih edilerek, başvuru tarihini takip eden ayın sonuna kadar borç
aslının tamamının ve başvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili
hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde yirmisinin ödenmesi
halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan yüzde sekseni terkin edilir.
(3) Taksitle ödeme yolunun tercih edilerek, borç aslının tamamının ve başvurunun yapıldığı
ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası
ve gecikme zammının yüzde ellisini 12 aya kadar eşit taksitle ödemeleri halinde, gecikme cezası ve
gecikme zammının kalan yüzde ellisi terkin edilir. İlk taksitin ödeme yükümlülüğü bu maddeye göre
başvurunun yapıldığı ayı takip eden ayda başlar. Başlangıçta taksitle ödeme yolunun seçilip daha
sonra taksitlendirilen borcun kalan kısmının peşin ödenmek istenmesi halinde, başlangıçta seçilen
taksitlendirme süresine bağlı terkin oranı değiştirilmez.
(4) Geçici 24 üncü maddenin dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu,
onuncu ve onbirinci fıkraları bu maddeden yararlanmak için başvuranlar hakkında da uygulanır.
(5) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Sosyal Güvenlik
Kurumu yetkilidir.”
hükümlerine yer verilmiştir.
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi 19/8/2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş
olup, sözkonusu madde hükümlerinin uygulamasına ilişkin Sosyal Güvenlik İl/Merkez
Müdürlüklerince yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
2- Kapsama Giren Borçlar;
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi kapsamına; aynı Kanunun geçici 24 üncü
maddesi kapsamına giren borçlar girmektedir. Buna göre, geçici 25 inci madde kapsamına, bu
maddeye göre yapılan başvuru tarihine kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan,
2.1- 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre takip edilen;
2.1.1- İşverenlerin, 2008/ Mart ve önceki ay/dönemlere ilişkin;
– Sigorta prim borçları,
– Sosyal güvenlik destek primi borçları,
– İşsizlik sigortası primi borçları,
– İdari para cezası borçları,
– 31/3/2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden, ilgili
mevzuat uyarınca 30/6/2008 tarihine kadar fark işçilik borcunun ödeneceğine dair müracaat edilmiş
olması kaydıyla, Kurumumuzca yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli
işçilik bildiriminde bulunmadığı anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları,
– Sosyal yardım zammı borçları,
2.1.2- İsteğe bağlı sigortalıların, 2003/Mayıs ila 2008/Mart dönemleri arasında isteğe bağlı
sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları,
2.1.3- Topluluk sigortasına tabi olanların, 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları,
2.2- 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar
Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve
Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanların, 31/3/2008 tarihine kadar
olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçları,
girmektedir.
3- Başvuru Süresi ve Şekli;
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi kapsamına giren borçların, anılan madde
hükmüne göre ödenebilmesi için; bu maddenin yürürlüğe girdiği 19/8/2008 tarihinden 8/9/2008
tarihine (bu tarihler dahil) kadar;
506 sayılı Kanuna göre takip edilen;
– Sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası
borçları için, Ek:1’de yer alan başvuru formu ile birlikte, işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik
İl/Merkez Müdürlüğüne,
– İsteğe bağlı sigortalıların prim borçları için, Ek:2’de yer alan başvuru formu ile birlikte, en
son isteğe bağlı prim ödedikleri Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne,
– Topluluk sigortasına tabi olanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları
için, Ek:3’de yer alan başvuru formu ile birlikte, en son topluluk sigortası primi ödedikleri Sosyal
Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne,
– Sosyal yardım zammı borçları için Ek:4’de yer alan başvuru formu ile birlikte, işyerinin
bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne,
1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre takip edilen;
– Prim borçları için, Ek:5’de yer alan başvuru formu ile birlikte, Sosyal Güvenlik İl/Merkez
Müdürlüğüne veya Devredilen Bağ-Kur İrtibat Bürolarına,
– Sosyal Güvenlik Destek prim borçları için Ek:6 ’de yer alan başvuru formu ile birlikte,
Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne veya Devredilen Bağ-Kur İrtibat Bürolarına,
başvurulması gerekmektedir.
Örnek – (D) Anonim Şirketinin, 2006/Temmuz ila 2008/Ocak aylarına ilişkin sigorta primi
ve işsizlik sigortası prim borcu bulunduğu ve bahse konu borcunun geçici 24 üncü madde
kapsamında da yapılandırılmadığı varsayıldığında, işverenin sözkonusu borcunu geçici 25 inci
maddeye istinaden peşin veya taksitler halinde ödeyebilmesi için 19/8/2008 ila 8/9/2008 (dahil)
tarihleri arasında işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne, Ek-1 de yer
alan başvuru formunu doldurmak suretiyle başvurması gerekmektedir
Aynı işverenin, aynı veya farklı Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerinde tescilli birden
fazla işyeri dosyasının olması halinde veya işverenin hem 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalıştırdığı
sigortalılardan dolayı, hem de 1479 veya 2926 sayılı Kanunlara göre kendi sigortalılığından dolayı
borçlarının bulunması halinde, her bir işyerinin borcu için ve kendi sigortalılığından kaynaklanan
borçlar için, ilgili Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerine ayrı ayrı müracaat edilecektir.
Ünitelerimize gerek elden verilen, gerekse posta yoluyla gelen tüm başvuru formlarına,
Evrak Servisleri tarafından aynı gün içinde gelen evrak tarih ve numarası verilerek, ilgili servislere
ivedilikle dağıtımı yapılacaktır.
Başvuruların posta yolu ile yapılması halinde;
– Taahhütlü, iadeli taahhütlü veya APS yolu seçilmişse, başvuru formunun postaya veriliş
tarihi,
– Adi posta yolu seçilmiş ise Kurum kayıtlarına intikal tarihi,
başvuru tarihi olarak kabul edilecektir.
Posta yoluyla ünitelere intikal eden başvuru formu ve zarflarının üzerine mutlaka gelen
evrak tarih ve numarası kaydedilerek, bu formlar zarfları ile birlikte işyeri dosyasında muhafaza
edilecektir.
Başvuru formlarına, borcun ne şekilde (peşin veya taksitle) ödeneceği, taksitle ödeme
yolunun tercih edilmesi halinde her bir borç türü için talep edilen taksit süresi (12 ayı geçmemek
kaydıyla) mutlaka yazılacaktır.
4- Ödeme Şekli, Ödenecek Tutarın Hesaplanması ve Ödeme Süresi;
İşveren ve sigortalılar, 5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesine göre borçlarını peşin
ya da 12 aya kadar (dahil) taksitler halinde ödeyebileceklerdir. Başvuruya istinaden kapsama giren
borçlara, başvuruda bulunulan ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine
göre gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplandıktan sonra, peşin veya taksitle ödeme talebine
göre gecikme cezası ve gecikme zammından gerekli terkin yapılacaktır.
Peşin ödemeye veya taksitlendirmeye esas tutarın hesaplanmasının ardından,
– Peşin ödeme yolunun tercih edilmiş olması durumunda, başvuru tarihini takip eden ayın
sonuna kadar,
– Taksitle ödeme yolunun tercih edilmiş olması durumunda, başvuru tarihini takip eden
aydan başlamak üzere,
ödeme yükümlülüklerini yerine getireceklerdir.
Geçici 25 inci madde kapsamına giren her bir borç türü için farklı ödeme şekli (peşin veya
taksitle) tercih edilmesi mümkün bulunmaktadır. Buna göre, bir borç türü için peşin, diğer borç
türleri için taksitle ödeme yolu veya bir borç türü için farklı süreli taksit, diğer borç türü için farklı
süreli taksit de seçilebilecektir.
Başvuru formunda, borcun ne şekilde ödeneceğinin beyan edilmemesi veya azami taksit
süresinden fazla talepte bulunulması halinde, borcun, 12 taksitte ödeneceğinin kabul edildiği
varsayılarak işlem yapılacaktır.
4.1- Peşin Ödenecek Tutarın Hesaplanması;
Geçici 25 inci madde kapsamına giren borçları için peşin ödeme yolunu tercih eden
borçluların, kapsama giren borç asıllarının tamamını ve başvuruda bulunulan ayın sonuna kadar
sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme
zammının % 20’sini, başvuruda bulundukları tarihi takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde,
kalan % 80 oranındaki gecikme cezası ve gecikme zammı terkin edilecektir.
Geçici 25 inci maddeye göre başvuru süresi 19/8/2008 ila 8/9/2008 tarihleri arasında
olduğundan ve sözkonusu maddeye istinaden peşin ödeme yolunu tercih eden borçluların, yukarıda
açıklandığı şekilde hesaplanan borçlarının tamamını, başvuru tarihini takip eden ayın sonuna kadar
ödemeleri gerektiğinden; 19/8/2008 ila 31/8/2008 tarihleri arasında başvuranların, başvuru tarihini
takip eden Eylül ayının sonuna (30/9/2008 tarihine) kadar, Eylül ayının son gününün bayram
tatiline rastlaması nedeniyle en geç ilk iş günü olan 3/10/2008 tarihine kadar, 1/9/2008 ila 8/9/2008
tarihleri arasında başvuranların ise, başvuru tarihini takip eden Ekim ayının sonuna (31/10/2008
tarihine) kadar ödemelerini yapmaları gerekmektedir.
Örnek 1- (D) gerçek kişisinin, geçici 25 inci madde kapsamına giren sigorta prim borçları
için peşin ödeme yolunu tercih etmek suretiyle 19/8/2008 tarihinde işyerinin bağlı bulunduğu
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne müracaat ettiği varsayıldığında,
Sözkonusu işverenin, 8.629,00 YTL tutarındaki sigorta primi borç aslı ile 31/8/2008 tarihi
itibariyle hesaplanan 19.838,34 YTL tutarındaki gecikme cezası ve gecikme zammının % 20’si olan
3.967,67 YTL’yi (8.629,00 YTL + 3.967,67 YTL = 12.596,67 YTL), başvuru tarihi olan 19/8/2008
tarihini takip eden Eylül ayının sonuna (30/9/2008 tarihine) kadar, ayın son gününün bayram
tatiline rastlaması nedeniyle en geç ilk iş günü olan 3/10/2008 tarihine kadar ödemesi halinde,
15.870,67 YTL tutarındaki gecikme cezası ve gecikme zammı terkin edilecektir. Anılan işverenin
başvuru tarihinin 29/8/2008 olduğu varsayıldığında da, peşin ödemeye esas tutar ile son ödeme
tarihi yine aynı olacaktır.
Örnek 2- 1 nolu örnekteki işverenin, geçici 25 inci madde kapsamına giren sigorta primi ve
işsizlik sigortası prim borçlarını peşin ödemek için 1/9/2008 tarihinde işyerinin bağlı bulunduğu
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne müracaat ettiği varsayıldığında ise, sözkonusu işverenin, kapsama
giren borç asılları ile 30/9/2008 tarihi itibariyle hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammının
% 20’sini, 31/10/2008 tarihine kadar ödemesi gerekmektedir. Anılan işverenin başvuru tarihinin,
başvuru süresinin son günü olan 8/9/2008 olduğu varsayıldığında da, peşin ödemeye esas tutar ile
son ödeme tarihi yine aynı olacaktır.
4.2- Taksitler Halinde Ödenecek Tutarın Hesaplanması;
Geçici 25 inci madde kapsamına giren borçlar için taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi
halinde, kapsama giren borç asıllarına, başvuruda bulunulan ayın sonuna kadar sosyal güvenlik
mevzuatının ilgili hükümlerine göre gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplandıktan sonra
bulunan gecikme cezası ve gecikme zammının % 50’si terkin edilecek, kalan % 50’si ise borç aslına
ilave edilmek suretiyle taksitlendirmeye esas borç hesaplanacaktır.
Anılan maddede, taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde azami taksit süresi 12 ay
olarak belirlendiğinden, talep edilebilecek taksit süresi 2 ila 12 ay arasında olacaktır.
Örnek – (F) Limited Şirketinin, geçici 25 inci madde kapsamına giren sigorta prim borçları
için taksitle ödeme yolunu tercih etmek suretiyle 21/8/2008 tarihinde işyerinin bağlı bulunduğu
Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne müracaat ettiği varsayıldığında,
Sözkonusu işverenin, 18.760,00 YTL tutarındaki sigorta primi borç aslı ile 31/8/2008 tarihi
itibariyle hesaplanan 54.082,60 YTL tutarındaki gecikme cezası ve gecikme zammının % 50’si olan
27.041,30 YTL’yi (18.760,00 YTL + 27.041,30 YTL = 45.801,30 YTL), 12 ayı aşmamak üzere
talep ettiği taksit süresinde ödemesi halinde, bakiye 27.041,30 YTL tutarındaki gecikme cezası ve
gecikme zammı terkin edilecektir.
4.3- Başlangıçta Taksitle Ödeme Yolunu Tercih Eden Borçluların, Sonradan Peşin
Ödeme Yolunu Tercih Etmeleri;
Kapsama giren borçları için başlangıçta taksitle ödeme yolunu tercih etmiş olan borçluların,
başvuruda bulundukları tarihi takip eden ayın sonuna kadar peşin ödeme yolunu tercih ettiklerine
dair müracaatta bulunmaları ve aynı süre içinde borç aslının tamamını, gecikme cezası ve gecikme
zammının % 20’si ile birlikte ödemeleri halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan %
80’i terkin edilecektir. Bu durumda, daha önce kapsama giren borçların taksitler halinde
ödeneceğine ilişkin başvuru formuna istinaden hazırlanmış olan ödeme planı iptal edilerek,
kapsama giren borçların gecikme cezası ve gecikme zammının % 80’inin terkinini teminen ödeme
planı yeniden hazırlanacaktır.
4.4- Başlangıçta Peşin Ödeme Yolunu Tercih Eden Borçluların, Sonradan Taksitle
Ödeme Yolunu Tercih Etmeleri;
Kapsama giren borçları için başlangıçta peşin ödeme talebinde bulunmuş olan borçluların,
en geç başvuruda bulundukları tarihi takip eden ayın sonuna kadar borçlarını taksitle ödeyeceklerini
(taksit süresini de belirtmek suretiyle) yazılı olarak beyan etmeleri halinde, peşin ödeme
başvuruları, başlangıçtan beri taksitle ödeme talebinde bulunulmuş gibi değerlendirilerek gerekli
işlem yapılacaktır. Bu durumda, daha önce kapsama giren borçların peşin ödeneceğine ilişkin
başvuru formuna istinaden hazırlanmış olan ödeme planı iptal edilerek, kapsama giren borçların
gecikme cezası ve gecikme zammının % 50’sinin terkini amacıyla ödeme planı yeniden
hazırlanacaktır.
4.5- Tatbik Edilmiş Hacizler Nedeniyle Kurum Hesaplarına İntikal Eden Paralar;
Kapsama giren borçlarını geçici 25 inci maddeye istinaden peşin veya taksitler halinde
ödemek amacıyla başvurmuş borçlular adına tatbik edilmiş olan hacizler nedeniyle;
– Geçici 25 inci maddeye göre başvuruda bulunulan tarihten önce Kurumumuz hesaplarına
intikal etmiş ancak çeşitli nedenlerle müfredat kartına işlenmemiş olan paraların bulunduğunun
tespit edilmesi halinde, sözkonusu paralar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre,
– Geçici 25 inci maddeye göre başvuruda bulunulan tarihten sonra Kurumumuz hesaplarına
intikal etmiş paralar ise, anılan maddeye istinaden oluşturulan peşin ödemeye esas borç tutarına
veya aylık taksit tutarlarına,
mahsup edilecektir.
Örnek 1- (B) Limited Şirketi adına geçici 25 inci madde kapsamına giren borçları için
tatbik edilmiş olan hacizler nedeniyle 22/8/2008 tarihinde Kurum hesaplarına intikal etmiş paraların
bulunduğu ve işverenin geçici 25 inci madde kapsamına giren borçları için peşin ödeme yolunu
tercih ederek 27/8/2008 tarihinde işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkez müdürlüğüne
başvuruda bulunduğu varsayıldığında, sözkonusu paralar, geçici 25 inci maddeye istinaden
başvuruda bulunulan tarihten önce Kurumumuz hesaplarına intikal etmiş olması nedeniyle, sosyal
güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edilecek, ardından kapsama giren kalan
borçlar geçici 25 inci maddeye göre peşin olarak ödenecektir.
Örnek 2- (B) Limited Şirketinin geçici 25 inci madde kapsamına giren borçları için taksitle
ödeme yolunu tercih ederek 3/9/2008 tarihinde işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne başvuruda bulunduğu ve anılan işveren aleyhine başvuruda bulunduğu tarihten önce
tatbik edilmiş olan hacizler nedeniyle 11/9/2008 tarihinde Kurum hesaplarına intikal etmiş paraların
bulunduğu varsayıldığında, sözkonusu paralar, geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda
bulunulan tarihten sonra Kurum hesaplarına intikal etmiş olması nedeniyle, geçici 25 inci maddeye
istinaden oluşturulan aylık taksit tutarlarına mahsup edilecektir.
5- Ortak Hükümler;
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre; geçici 24 üncü
maddenin dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci fıkraları,
bu maddeden yararlanmak için başvuranlar hakkında da uygulanacaktır. Buna göre;
5.1- Taksit Ödeme Yükümlülüklerinin İhlal Edilmesi;
Borçlular, her bir borç türü bazındaki taksit ödeme yükümlülüklerini, bir takvim yılında üç
defadan fazla yerine getirmemeleri veya eksik yerine getirmeleri halinde, taksitlendirme haklarını
kaybetmiş olacaklardır. Bu durumda, taksitlendirme öncesi duruma dönülecek ve ödenen taksit
tutarları sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilecektir.
Bir takvim yılı içinde üçten fazla olmamak kaydıyla, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit
tutarlarının en geç, son taksiti izleyen ayın sonuna kadar DİBS + 1 faizi ile birlikte ödenmesi
halinde de taksitlendirme anlaşmasının ödeme şarlarının yerine getirilmiş olduğu kabul edilecektir.
5.2- Daha Önce Tahsil Edilmiş Gecikme Cezası ve Gecikme Zammının İade ve Mahsup
Edilmemesi;
Geçici 25 inci maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmiş gecikme cezası ve
gecikme zammının, yanlış veya yersiz alınan tutarlar hariç iade ve mahsup edilmesi mümkün
bulunmamaktadır.
5.3- Haczedilmiş Mallar ile Alınmış Teminatlar;
Geçici 25 inci madde kapsamına giren borçlar nedeniyle, anılan maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten önce taşınır ve taşınmaz mallara konulan hacizler ile alınan teminatlar yapılan ödemeler
nispetinde, üçüncü şahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin
ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacaktır.
5.4- İlgili Kanunlara Göre Tecil ve Taksitlendirilmiş ya da Yapılandırılmış Borçlar;
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi kapsamına giren borçların, geçici 24 üncü
madde hariç, ilgili kanunlar gereği tecil ve taksitlendirilmiş veya yeniden yapılandırılmış ve
taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri başvuruda bulunulan tarih itibariyle devam etmekte
olanlar yönünden, başvuru süresi içinde taksitlendirme veya yapılandırma işlemlerinin bozularak,
kapsama giren borçlarının geçici 25 inci maddeye göre peşin veya taksitle ödeneceğinin başvuru
formunda beyan edilmesi halinde, sözkonusu taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri bozularak,
ilgili kanunlara göre yapılmış ödemeler sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre
mahsup edildikten sonra, kapsama giren kalan borçlar, geçici 25 inci maddeye istinaden peşin veya
taksitler halinde ödenebilecektir. Buna karşın, geçici 24 üncü madde kapsamında ödeme hakkı
kaybedilmemiş olan borçlardan dolayı geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda bulunulması
mümkün bulunmamaktadır.
Diğer taraftan; 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesine istinaden ödeme talebinde
bulunduğu halde, ödeme hakkını kaybetmiş (geçici 25 inci maddeye göre başvuru süresi de dikkate
alındığında, bu durum ancak geçici 24 üncü maddeye göre yapılan peşin ödeme talepleri yönünden
gerçekleşebilir.) olan borçluların geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda bulunmaları mümkün
bulunmaktadır.
Örnek 1- Geçici 24 üncü maddeye istinaden 17/6/2008 tarihinde peşin ödeme başvurusunda
bulunmuş olan (Y) sigortalısının, peşin ödemeye esas borçlarını bir aylık süre içinde ödemediği,
ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olması nedeniyle de geçici 24 üncü maddeye istinaden
oluşturulmuş ödeme planının bozulduğu ve anılan sigortalının geçici 25 inci maddeye istinaden
5/9/2008 tarihinde başvuruda bulunduğu varsayıldığında, sözkonusu sigortalının, kapsama giren
borçlarını geçici 25 inci maddeye istinaden peşin veya taksitler halinde ödemesi mümkün
bulunmaktadır.
Örnek 2- Geçici 24 üncü madde kapsamına giren borçlarını anılan maddeye göre 12 eşit
taksitle ödemek amacıyla 29/5/2008 tarihinde başvurmuş olan (F) Limited Şirketinin, aylık taksit
tutarlarını ödemediği ve geçici 25 inci maddeye istinaden taksitle ödeme başvurusunda bulunduğu
varsayıldığında, geçici 24 üncü maddeye göre taksit ödeme yükümlülüğünün üç defadan fazla
yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi halinde bozma koşulu oluşacağından ve geçici 25
inci maddeye göre başvuruda bulunulabilecek 19/8/2008-8/9/2008 tarihleri arasında da bozma
koşulu oluşmayacağından, anılan işverenin geçici 25 inci maddeye istinaden yapmış olduğu
başvurusu dikkate alınmayacaktır.
5.5- Uzlaşma Kapsamına Giren Borçlar;
Uzlaşma kapsamına giren borçları Uzlaşma Komisyonunca karara bağlanarak Resmi
Gazetede yayımlanmış olan büyükşehir belediyeleri, belediyeler, bağlı kuruluşlar ve bunlara ait
şirketlerin geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda bulunmaları halinde, uzlaşmaya varılmış
olan borçlar hariç geçici 25 inci madde kapsamına giren borçlar, anılan maddeye göre peşin veya
taksitler halinde ödenebilecektir.
Kapsama giren borçları Uzlaşma Komisyonunca karara bağlanarak Resmi Gazetede
yayımlanmış olan büyükşehir belediyeleri ile belediyelerin geçici 25 inci maddeye istinaden
başvuruda bulunmaları halinde, ilgisine göre Maliye Bakanlığı ve İller Bankası tarafından uzlaşma
kapsamına giren borçlar için yapılan kesintiler uzlaşma kapsamına giren borçlara; 5216 sayılı
Kanunun geçici 5 inci maddesi ve 5393 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesine istinaden yapılan
kesintiler ise, geçici 25 inci maddeye istinaden oluşturulan aylık taksit tutarlarına mahsup
edilecektir. Bu durumda, kesinti tutarlarının, aylık taksit tutarlarına mahsup edilmediği durumlarda
aylık taksit tutarlarının tamamı, kesinti tutarlarının aylık taksit tutarlarını tam olarak karşılamadığı
durumlarda ise, bakiye taksit tutarları borçlularca ödenecektir.
5.7- 1479 ve 2926 Sayılı Kanunlar Kapsamındaki Sigortalılar veya Bunların Hak
Sahiplerinin Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları;
1479 ve 2926 sayılı Kanunlar kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, geçici
25 inci madde kapsamı dışında borçlarının bulunmaması veya bu madde kapsamına girmeyen
borçlarının ilgili kanunlara göre yapılandırılmış olmakla birlikte ödeme yükümlülüklerini de yerine
getiriyor olmaları ve geçici 25 inci maddeye göre peşin ödeme talebinde bulunan borçlular,
hesaplanan borçlarının tamamını; taksitle ödeme talebinde bulunan borçlular ise, hesaplanan
borçlarının ilk dört taksitini ödemeleri kaydıyla,sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaklardır.
5.8- İtiraz ve Davalardan Feragat Edilmesi ve İhtilaf Yaratılmaması;
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi hükümlerden yararlanmak üzere başvuruda
bulunan borçluların, kapsama giren borçları nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptıkları
itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları
şarttır.
Buna göre;
– Kapsama giren borçları için Kurumumuza itirazda bulunmuş olan borçluların, borçlarını
peşin veya taksitler halinde ödeyebilmeleri için Kurumumuza yaptıkları itirazlarından
vazgeçtiklerine ve daha sonra yargı nezdinde ihtilaf yaratmayacaklarına dair örneği Ek:7’de yer
alan taahhütnameyi vermeleri,
– Kapsama giren borçları nedeniyle dava açmış olan borçluların ise, mahkeme kararlarının
kesinleşmesine kadar geçen süre içinde, yapmış olduğu itirazlardan veya açmış olduğu davalardan
feragat etmeleri mümkün bulunduğundan, geçici 25 inci madde kapsamına giren borçlarla ilgili
olarak ortada kesinleşmiş yargı kararı yoksa, itiraz ve davalarından feragat ettiklerine dair ilgili
mahkemeden alınacak yazıyı veya mahkeme kaleminin şerhini taşıyan dilekçeyi başvuru formunun
ekinde ibraz etmeleri,
gerekmektedir.
5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi kapsamına giren borçları için peşin veya taksitle
ödeme yolunu tercih eden borçluların, kapsama giren borç türlerinden herhangi biri için,
Kurumumuza itirazda bulunmuş veya Kurumumuza karşı dava açmış olmaları ve sözkonuzu
itirazlardan vazgeçmemeleri veya davalarından feragat etmemeleri halinde, itirazdan vazgeçilmeyen
veya davadan feragat edilmeyen borç türü dışındaki kapsama giren diğer borç türlerindeki borçlar,
geçici 25 inci maddeye göre peşin veya taksitler halinde ödenebilecek, buna karşın itirazdan
vazgeçilmeyen veya davadan feragat edilmeyen borç türündeki borçlar ise, sosyal güvenlik
mevzuatının ilgili hükümlerine göre tahsil edilecektir.
6- Diğer Hükümler ve Bilgisayar Programları;
6.1- Borçlarını geçici 25 inci maddeye istinaden ödeme talebinde bulunanların yaptıkları
ödemeler:
– 506 sayılı Kanuna tabi olanlar yönünden; 3/6/2008 tarihli ve 2008/50 sayılı Genelgenin
geçici 24 üncü maddesi ile ilgili yapılan açıklamaları çerçevesinde,
– 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi olan sigortalılar yönünden ise;
a) Peşin ödeme talebinde bulunanlar yönünden geçici 25 inci madde kapsamında hesaplanan
borcuna sayıldıktan sonra, kalan ödemeler öncelikle ödemenin yapıldığı aya ait prim borcuna,
fazlası ise en eski dönem prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve faiz borcuna artan olması halinde
diğer borçlarına,
b) Taksitle ödeme talebinde bulunanlar yönünden ise geçici 25 inci madde kapsamında
hesaplanan ve ödemenin yapıldığı aydaki taksit tutarına sayıldıktan sonra kalan ödemeler öncelikle
ödemenin yapıldığı aya ait cari prim borcuna, fazlası ise önceki aylardan kalan ödenmemiş taksit
tutarına, ödenmemiş taksitlerin bulunmaması halinde en eski dönem prim ve prime ilişkin gecikme
cezası ve faiz borcuna, artan olması halinde diğer borçlarına,
mahsup edilecektir.
6.2- 5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi kapsamına, 2008/ Mart ve önceki
dönemlere ilişkin olup başvuru tarihine kadar tebellüğ edilmiş ve ödenmemiş ya da eksik ödenmiş
olan idari para cezaları girmektedir. Bu nedenle, başvuru işlemleri sırasında, 2008/Mart ve önceki
ay/dönemlere ilişkin olup da, çeşitli nedenlerle tebliğ edilememiş olan idari para cezaları, ilgililere
elden tebliğ edilecektir.
Diğer taraftan, daha önce tebliğ tarihi sisteme girilmeden tahsil edilmiş idari paracezalarının, tebliğ tarihinin sisteme girilebilmesi için sistem tarafından öncelikle tahsilatın çıkışının
yapılması istenirken, sözkonusu programlar, tebliğ tarihi ile tahsilat tarihi arasında 15 günlük
süreden fazla bir süre geçmemiş ise tahsilat çıkışı yapılmaksızın tebliğ tarihi girilebilir hale
getirilmiştir. Ancak, tebliğ tarihi sisteme girilmeden tahsil edilmiş idari para cezalarının, tebliğ
tarihi ile tahsilat tarihi arasında 15 günlük süreden fazla bir süre geçmiş ise, bu defa önceden olduğu
gibi tahsilatın çıkışının yapılarak tebliğ tarihinin sisteme girilmesi gerekmektedir.
6.3- 31/3/2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden (ilgili
mevzuat uyarınca fark işçilik borcunun ödeneceğine dair 30/6/2008 tarihine kadar müracaat edilmiş
olması kaydıyla) Kurumumuzca yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli
işçilik bildiriminde bulunmadığı anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları, 5510 sayılı Kanunun
geçici 25 inci maddesi kapsamına girmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte, 31/3/2008 ve önceki tarihlerde bitirilen özel bina inşaatı ile ihale
konusu işyeri işverenlerinin kapsama giren borçları için, 5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci
maddesine istinaden başvuruda bulunmuş olmalarına rağmen, fark işçilik borçlarının tespiti
amacıyla ön değerlendirme, araştırma veya tespit yapılması hususunda 30/6/2008 tarihinden önce
bir müracaatın bulunmaması halinde,
– İşyeri dosyasında ön değerlendirme veya araştırma işlemi için gerekli bilgi ve belgeler
mevcut veya tespite ilişkin rapor hazır ise, fark işçilik borcunun ödeneceğine dair müracaatın
30/6/2008 tarihinden sonra yapıldığı üzerinde durulmaksızın, taahhütname alınmak suretiyle, ön
değerlendirme veya araştırma işlemi yapılarak bu işyerlerinin fark işçilik borçları da geçici 25 inci
madde kapsamına dahil edilecek,
– İşyeri dosyasında, ön değerlendirme veya araştırma işlemi için gerekli bilgi ve belgelerin
veya tespite ilişkin raporun bulunmaması durumunda, fark işçilik borçları geçici 25 inci madde
kapsamına dahil edilemeyecektir.
6.4- 5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesi hükümlerden yararlanmak üzere başvuruda
bulunan borçluların, kapsama giren borçları nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptıkları
itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları
gerektiği belirtilmişti. Buna göre geçici 25 inci maddeye istinaden peşin veya taksitle ödeme
talebinde bulunmuş olan borçluların, sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borç
türlerinden herhangi biri için Kuruma yapmış oldukları itirazdan vazgeçmemeleri veya mahkeme
nezdinde açmış oldukları davadan feragat etmemeleri halinde, tüm borç türleri için ayrı ayrı ödeme
planı hazırlanacak, buna karşın itirazdan vazgeçilmeyen veya davadan feragat edilmeyen borç
türüne ilişkin ödeme planı ilgililere tebliğ edilmeyerek sosyal güvenlik mevzuatının ilgili
hükümlerine göre tahsil edilecektir.
Örnek- (A) Limited Şirketinin işyeri bildirgesinin yasal süresi içinde verilmemiş olması
nedeniyle tarafına uygulanan idari para cezası için mahkeme nezdinde dava açmış olduğu ve geçici
25 inci maddeye istinaden başvuru formunun ekinde davadan feragat edildiğine ilişkin herhangi bir
belge ibraz etmediği varsayıldığında, anılan işverenin sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari
para cezası borçlarının tümü için ödeme planı hazırlanacak, ancak, sigorta primi ve işsizlik sigortası
primlerine ilişkin ödeme planları ilgiliye tebliğ edilecek, idari para cezası borcuna ilişkin ödeme
planı ise tebliğ edilmeyerek sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre tahsil edilecektir.
6.5- Geçici 25 inci maddeye istinaden asıl işveren tarafından yapılacak başvuru sırasında,
aracılara ait kapsama giren borçlar da varsa, daha sonraki bir tarihte geçici 25 inci maddeye
istinaden başvuruda bulunulmayacağına dair aracılardan alınmış bir örneği Ek:8’de yer alan
taahhütnamenin getirilmesi, asıl işverenden istenecektir.
Buna karşın, aracının geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda bulunması halinde, asıl
işverenin başvurusu da yok ise, başvuruda bulunan aracının kapsama giren borcu geçici 25 inci
maddeye istinaden peşin veya taksitle ödenebilecek, ancak Kurumla ihtilaf yaratmayacağına ilişkin
asıl işverenden alınmış bir örneği Ek:9’da yer alan taahhütnamenin getirilmesi aracıdan
istenilecektir.
Hal böyle olmakla birlikte, aracılar tarafından yapılan başvurular üzerine (asıl işveren
başvuruda bulunmadan) aracının kendi borcunu peşin olarak ödemesi ya da asıl işveren tarafından
yapılan başvuru üzerine (aracılar tarafından başvuruda bulunulmadan) asıl işverenin kendi borcu ile
birlikte aracıların borçlarını peşin olarak ödemesi kaydıyla Ek:8 ve Ek:9’daki taahhütnamelerin
alınmasına gerek bulunmamaktadır.
6.6- Geçici 25 inci maddeye istinaden yapılan başvuru tarihinde, 506 sayılı Kanunun 80 inci
maddesine göre henüz erteleme süresi sona ermemiş borçların bulunması halinde, sözkonusu
borçların anılan maddeye göre peşin veya taksitler halinde ödenebilmesi için, borçlulardan, bakiye
erteleme süresinden feragat ettiklerine ilişkin örneği Ek:10’da yer alan yazılı taahhütname
alınacaktır.
6.7- 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre sigortalı olanlardan, bu uygulamadan yararlanmak
için talepte bulunanların işlemleri bilgisayar ortamında “SİEV” komutu ile yapılacaktır. SİEV
komutunda PF10 tuşu ile 2008 yapılandırma talep paneline geçilerek seçim bölümüne (a)
yazıldıktan sonra ENTER tuşuna basılarak PF9 ile taahhütname çıktısı alınacaktır. Ancak daha önce
alınmış varide varsa o varide tarihi ve numarası ile işlem yapılacaktır.
6.8- 5458 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun ek 19 uncu
maddesi hükümlerinden faydalanmak üzere müracaat edenlerin, ek 19 uncu maddeye göre terkin
edilen sigortalılık süresine ilişkin borçları nedeniyle geçici 25 inci maddeye istinaden başvuruda
bulunmaları mümkün bulunmamaktadır. Ancak, ek 19 terk kaydı işlendikten sonra yeniden
başlatılan sigortalılık tarihinden 2008/ Mart ayı sonuna kadar tahakkuk eden ve ödenmeyen borçları
ile ilgili olarak geçici 25 inci madde hükümlerinden faydalanmak üzere başvuruda bulunmaları
mümkün bulunmaktadır.
6.9- 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara istinaden sosyal güvenlik destek prim borcu
bulunanların, geçici 25 inci maddeye istinaden oluşturulan aylık taksit tutarlarının emekli
aylıklarından kesilerek ödenmesini talep etmeleri halinde, örneği Ek:11’de yer alan taahhütname
doldurulacaktır.
6.10- 5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak bu
Genelgede açıklanmayan hususlarda, 3/6/2008 tarihli ve 2008/50 sayılı Genelgenin 5510 sayılı
Kanunun geçici 24 üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin ve bu Genelgeye aykırı olmayan
açıklamaları doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.