SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 20 Ağustos 2009 Tarih 27325 sayılı Resmi gazetede yayınlarak değişikliğin 13. Maddesinde belirtilen tarihler esas olmak üzere yürürlüğe girmiştir.
Yayımlanan bu değişiklikle aşağıdaki konu başlıklarında değişikliler meydana gelmiştir.
• Sigortalı Sayılanlar Kısmına (Madde 9 ) : Stajyerlerin sigortalılık haline düzenleyen maddeye, 2547 sayılı Yükseköğrenim Kanununun 46 ncı tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler eklenmiştir.
• İşyeri Bildirgesi ile Birlikte Verilecek Belgeler ( Madde 31 ) : Madde kapsamında alt işverenlerin sorumlulukları ile ilgili bir takım değişikliklere gidilmiştir.
• İsteğe Bağlı Sigortalılığın Sona Ermesi ve Yeniden Başlaması ( Madde 101 ) : İsteğe bağlı sigortalıların sigortalarının çalışmaya başladıkları tarih yerine bir gün öncesinden sona ereceği belirtilmiştir.
• Prim Ödeme Gün Sayısı ve Günlük Kazanç ( Madde 107 ) : Yapılan değişiklik çerçevesinde aybaşından sonra işten ayrılanlar için belli şartları sağlamaları halinde, sigorta primleri aylık veya ücret ödenen gün sayısı üzerinden alınacaktır.
• Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Düzenlemesi, Verilmesi ve Saklanması ( Madde 109 ) Madde kapsamında verilmesi gereken Ek-9-B ve Ek-9B-1 formları Ek-9-B olarak değiştirilmiştir.
• Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Sonradan Verilmesi ( Madde 110 ) : Yapılan değişiklikle beraber kuruma sonradan verilen prim ve hizmet belgeleri nedeniyle herhangi bir şüphenin olmaması kaydıyla kurum tarafından yapılacak olan inceleme işlemleri iptal edilmektedir.
• Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Dayanağı ( Madde : 111 ) : Mükelleflerin tutmak zorunda olduğu defterler ile dayandığı belgeler kısmına; “Yıllık Fiili Hizmet Süresi Zammı Primi Belgesi” eklenmiştir.
• İtibari hizmet süreleri ve itibari hizmet süresi primi ( Madde : 132 ) : Ek-9’da yer alan Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin yılın son ayında tespit edilerek, elektronik ortamda bildirilebileceği belirtilmiştir.
Söz konusu yönetmelikte; değişiklik yapan yönetmelik aşağıdadır.
Saygılarımla,
AHMET YELİS
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendine “meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İşverenden iş alan alt işverenler, Kanundan doğan yükümlülükleri başlamadan önce, işyeri bildirgesi hariç yukarıda sayılan belgeleri ve asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin bir örneğini, Kuruma elden veya posta yoluyla ya da elektronik ortamda gönderirler.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Kanunun 51 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaya başlanılan tarihin bir gün öncesinden,”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 107 nci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bir göreve başlayanların o aya ait kıst aylıklarından sigorta primi alınır. Ölüm, aylık bağlanması ve 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen yaş hadleri ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması nedenleri dışındaki diğer nedenlerle aybaşlarından sonra görevlerinden ayrılanların sigorta primleri aylık veya ücret ödenen gün sayısı üzerinden alınır.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 109 uncu maddesinin;
a) Birinci fıkrasında yer alan “Ek-9-B, Ek-9-B-1’de” ibaresi “Ek-9-B’de” olarak değiştirilmiştir.
b) İkinci fıkrasının “aylık prim ve hizmet belgesini” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve aylık fiili hizmet süresi zammı prim belgesini” ibaresi eklenmiştir.
c) Üçüncü fıkrasının (f) ve (g) bentleri ile beşinci fıkrasında yer alan “aylık prim ve hizmet belgeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile aylık fiili hizmet süresi zammı prim belgeleri,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 110 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 110 – (1) İşveren, alt işveren ve sigortalıyı devir alanlar tarafından Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin yasal süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, doğruluğu, fiilen yapılan denetimler sonucu veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden anlaşılması hâlinde işleme konulur. Aylık prim ve hizmet belgesinin fiilen yapılan tespitler sonucunda işleme alınmasında, tespitin yapıldığı tarihten geriye doğru en fazla bir yıllık süreye ilişkin olan kısmı dikkate alınır.
(2) Yasal olarak verilmesi gereken son günü takip eden günden başlanarak takip eden üçüncü ayın sonuna kadar Kuruma verilen asıl veya ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesi, aksine bir tespit veya şüpheli bir durum yoksa ve aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı olan sigortalıların sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde veya aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan önceki bir tarihte Kuruma verilmiş olması hâlinde, sözkonusu belge, ayrıca incelemeye gidilmeksizin işleme alınır.
(3) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin yasal süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, fiili hizmet süresi zammı prim belgeleri ile itibari hizmet süresi prim belgeleri şüphe, ihbar veya şikayet hâlleri bulunmadığı sürece incelemeye gidilmeksizin işleme alınır.
(4) Daha önce Kuruma belge türü veya kanun numarası hatalı seçilerek verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin düzeltme amaçlı olarak yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, düzeltme ile fiili hizmet süresi zammı kazandırma hali hariç, belgede kayıtlı sigortalılar ve bu sigortalıların prim ödeme gün sayısı ile prime esas kazanç tutarının aynı olması kaydıyla, ayrıca incelemeye gerek kalmaksızın işleme alınır. Bu nitelikte verilen aylık prim ve hizmet belgelerine idarî para cezası uygulanmaz. Sonradan düzeltme amaçlı verilen belge ile fiili hizmet süresi zammı kazandırılması halinde, sözkonusu belgenin işleme alınmasında bu maddenin yukarıdaki fıkralarında belirtilen usul izlenir.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 111 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “aylık fiili hizmet süresi zammı prim belgesinin” ibaresinden sonra gelmek üzere “, yıllık fiili hizmet süresi zammı prim belgesinin” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 132 nci maddesinin beşinci, yedinci ve sekizinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) İşverenlerce, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanların yıl içindeki itibari hizmet süreleri, örneği Ek-9-C’de bulunan yıllık itibari (Ş.Abacı) hizmet süresi prim belgesi ile, (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için ise, örneği Ek-9’da bulunan aylık prim ve hizmet belgesi ile, çalışmanın olduğu yılın son ayında tespit edilerek internet veya elektronik ortamda bildirilir.”
“(7) Kanunun 49 uncu maddesinde belirtilen unvanlarda, görevlerde ve yerlerde yıl içinde geçen çalışmaların gün sayısı dikkate alınmak suretiyle, bu maddenin 5 inci fıkrasına göre süre tespiti yapılarak itibari hizmet süresinden yararlandırılacağı gün sayısı bulunur. Tespit edilen gün sayısı ile yılın son ayında sigortalı adına ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına ait sigortalı ve işveren prim toplam tutarının 30’a bölünmek suretiyle bulunacak günlük prim tutarının, itibari hizmet süresi ile çarpılması sonucu işveren tarafından ödenecek prim tutarı tespit edilir. Tespit edilen itibari hizmet sürelerinin tamamı, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için her ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki maaşını ayın 15’inde peşin alan veya bu aya ait maaşını müteakip ayın 15’inde çalıştıktan sonra alan sigortalılar için, ait olduğu yılı takip eden birinci ayın son gününe kadar, her ayın 1’i ile 30’u arasındaki maaşını ayın 1’inde peşin alan veya bu süreye ait maaşını ayın 1’inde çalıştıktan sonra alan sigortalılar için, ait olduğu yılı takip eden birinci ayın on beşinci günü sonuna kadar yıllık itibari hizmet süresi prim ve hizmet belgesi ile (EK-9-C) internet veya elektronik ortamda Kuruma bildirilir ve primleri aynı süre içinde ödenir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılar için itibari hizmet süreleri aylık prim ve hizmet belgesi (Ek-9) ile, Aralık ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde verilir ve muhteviyatı prim tutarları da, yine Aralık ayına ait primlerin ödenmesi gereken süre içinde Kuruma ödenir.”
“(8) Aralık ayından önce görevinden ayrılanların itibari hizmet sürelerine ait prim belgesi, yılın son ayı beklenilmeden Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalıların görevden ayrıldıkları tarihteki prime esas kazancına göre maaşını ayın 15’inde peşin alan veya müteakip ayın 15’inde çalıştıktan sonra alan sigortalılar için, söz konusu ayı takip eden ayın son gününe kadar, maaşını ayın 1’inde peşin alan veya bu süreye ait maaşını çalıştıktan sonra müteakip ayın 1’inde alan sigortalılar için ise söz konusu ayı takip eden ayın onbeşinci günü sonuna kadar bildirilir, bu sürelere ait primler aynı süre içerisinde ödenir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılar için ise ortalama günlük kazancı işten ayrıldığı aya ait aylık prim ve hizmet belgesindeki prime esas kazanç tutarı ve prim ödeme gün sayısı esas alınmak suretiyle hesaplanır ve aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilir. Muhteviyatı prim tutarları da bu aya ait primlerin ödenmesi gereken süre içinde ödenir.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin geçici 13 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(4) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun kapsamında iştirakçi olup, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların fiili hizmet süresi zammı ile itibari hizmet süresine ait kesenek ve karşılığı 5434 sayılı Kanun hükümleri uyarınca o yıldaki son aylık/ücretleri ile kesenek ve karşılık oranlarına göre hesaplanmak suretiyle fiili hizmet süresi zammı için örneği Ek-9-B-1’de bulunan yıllık fiili hizmet süresi zammı prim belgesi ile itibari hizmet süresi için örneği Ek-9-C-1’de bulunan yıllık itibari hizmet süresi prim belgesi ile ait olduğu yılı takip eden 3 ay içerisinde düzenlenerek internet veya elektronik ortamda Kuruma gönderilir. Kesenek ve karşılıkları da aynı süre içinde ödenir.
(5) Dördüncü fıkrada belirtilen belgelerin yasal süresi içinde verilmemesi halinde, 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesi, keseneği ve karşılığının süresi içinde ödenmemesi halinde de 89 uncu maddesi uyarınca işlem yapılır.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesinin ikinci fıkrası ve dördüncü fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklarca Kuruma yapılacak bildirimler
GEÇİCİ MADDE 25 – (1) 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar Kuruma devir tarihine kadar, 1/8/2009 tarihinden sonra işe başlayan ve işten ayrılan iştirakçilerinin, sandıkla ilgilerinin başlamasına ilişkin bildirimlerini Ek-4, sandıkla ilgilerinin sona ermesine ilişkin bildirimlerini ise Ek-5 ile, işe başlama ve işten ayrılma tarihinden itibaren en geç on gün içinde Kuruma yaparlar.
(2) Sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgesinin elektronik ortamda verilme usulü hakkında bu Yönetmeliğin 5 inci maddesi gereğince işlem yapılır.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin Ek-4, Ek-4-A, Ek-5, Ek-5-A, Ek-6, Ek-9, Ek-9-B-1 numaralı ekleri, ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 13 – Bu Yönetmeliğin,
a) 1 inci, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci, 7 nci, 8 inci, 9 uncu ve 12 nci maddelerinde yer alan Ek-9, Ek-9-B-1 numaralı ekleri 2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
b) 2 nci, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddelerinde yer alan Ek-4, Ek-4-A, Ek-5, Ek-5-A, Ek-6 numaralı ekleri 1/8/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
c) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 14 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı yürütür.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
Tarihi Sayısı
28/8/2008 26981
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
Tarihi Sayısı
21/11/2008 27061